۱) ورق فولادی
نرخ ورق فولاد در بازار داخلی چند ماهی است که متاسفانه به جهت کمبود و نابرابری عرضه و تقاضا و انحصار در تولید، و پیدایش رانت در زنجیره های میانی، همیشه در اوج و اغلب اوقات، حتی در قیاس با نرخهای صادراتی، غیر منصفانه بوده است.
انتظار فعالان بازار ورق گرم پر مصرف نازک بار ( عمدتا ضخامت ۲ میل ) با توجه به محتمل شدن حذف تعرفه وارداتی ورق ضخامت زیر ۵ میلیمتر و واردات این کالا؛ ظاهرا در جهت شکسته شدن انحصار و افزایش حجم عرضه های داخلی در جهت اشباع تامین نیاز صنایع زیر مجموعه، در جهت کاهش یا تعدیل نرخ این محصول در بازار داخلی دیده میشود. تا جاییکه شاهد بودیم در هفتهای که گذشت، استقبال بسیار سردی از عرضه ورق گرم B محصول کارخانجات متفرقه در بورس کالا صورت گرفت؛ ظاهرا فعالان این بازار منتظر تعیین و تکلیف شنیده های ورق وارداتی هستند. میانگین نرخ دلار نیمایی و نرخ اسکناس دلار صرافی فعلا رقمی حول و حوش ۲۴۵۰۰ تومان است که با توجه به نرخ ورق گرم چین و CIS حول و حوش ۷۲۰ الی ۷۳۰ دلار/تن فوب و با در نظر گرفتن حداقل حدود ۵ درصد مجموع هزینه واردات به نرخی معادل با حدود کیلویی ۱۸،۰۰۰ تا ۱۸،۵۰۰ تومانی ( vat-) ورق گرم B وارداتی خواهیم رسید که حالا هر چقدر نرخ دلار مطابق با انتظارات فعلی حاکم شده بر جامعه کاهش پیدا کند، این نرخ هم بطور حتم کاهش پیدا خواهد کرد.
بطور مثال شنیدیم که برخی انتظارها در خصوص کاهش نرخ دلار؛ در صورت ادامه گشایش ها در سمت منابع مالی ایران؛ کاهشی تا رقم ۲۰ تا ۲۲ هزار تومان عنوان شده است، که در اینصورت امکان کاهش قیمت ورق وارداتی تا ۱۵۵۰۰ تا ۱۶۵۰۰ تومان ( vat- ) هم وجود خواهد داشت. البته هرگونه افزایش غیرمنتظره نرخ دلار، منجر به ابطال این گمانه زنی ها و بروز وقایعی غیر قابل پیشبینی برای این بازار خواهد شد.
۲) مقاطع طویل فولادی
با تکیه بر تجربیات حاصل شده از بازار این کالا، می بایست ابتدا برویم سراغ نرخ صادراتی حوزه نورد در بازارچه های مرزی کشور؛ در واقع کلید اسرار نرخ فولاد داخلی در حوزه مقاطع طویل، در حال حاضر و ظاهرا به نوعی متصل است به نرخ محصول نهایی در بازارچه های مرزی که بنا بر شرایط تحریمی، حداقل تنی ۱۰۰ تا ۱۳۰ دلار پایین تر از نرخ سایر رقبای بازارهای جهانی فروخته میشود. به عنوان شرح جزییات ابعاد این موضوع بسنده می کنیم به نرخ فروش میلگردآجدار در بازارچه های مرزی که در محدوده قیمتی حدود ۵۱۰ تا ۵۲۵ دلار/تن fob يا fca به گوش رسید. در حالیکه نرخ فروش صادراتی همین کالا به عنوان مثال برای ترکیه و چین حول و حوش ۶۴۰ و CIS حدود ۶۶۰ دلار/تن فوب گزارش شده است .
بنا بر تجربه متوجه شدیم که صرفنظر از مباحث مرتبط با ارزش افزوده، نرخ عمده محصول نهایی حدودا ۵۱۰ دلار/تن میلگرد آجدار کارخانجات نوردی ( exw ) با متوسط نرخ دلار ۲۴،۵۰۰ تومان حول و حوش ۱۲،۵۰۰ تومان/کیلو ( vat- ) تمام خواهد شد
۵۱۰ × ۲۴۵۰۰ ÷ ۱۰۰۰ ~= ۱۲،۵۰۰ exw
که می تواند به عنوان شاقولی برای تشخیص آستانه نرخ بازار داخلی و به دست آوردن آستانه نرخ خرید شمش مورد استناد قرار گیرد .
طی سالها فعالیت تجربی و رصد روزانه بازار داخلی متوجه شدیم که متوسط مارجین ناخالص حوزه نورد رقمی حول و حوش ۱۰ درصد است؛ و این مارجین برای نوردکاران فعال در حوزه های صادراتی می تواند در صورت خرید شمش روی نرخ پایه از بورس کالا، این روزها حداکثر تا ۲۰ درصد تعمیم پیدا کند. که در واقع این اختلاف ۱۰ درصدی مربوط میشود به بحث مالیات ارزش افزوده که در حوزه صادرات به نوعی امتیاز مضاعف نوردکار محسوب میشود. عموما حسب تجربه مبنای خرید شمش توسط حوزه نورد، بر اساس نرخ فروش محصول نهایی در بازار داخلی بوده که این رقم روز چهارشنبه حدود ۱۲،۶۲۵ تومان (+vat) برای میلگرد آجدار رصد گردید :
۱۲،۶۲۵ (vat+) - ۹٪ vat ~= ۱۱،۵۸۰
حالا از این رقم ۱۰ درصد مارجین کم میشود :
۱۱۵۸۰ - ۱۰٪ ~= ۱۰،۵۲۵
و جالب است که این رقم حدود متوسط نرخ شمش روز چهارشنبه در بازار القایی بود.
۳) نتیجه : شاقول نرخ فولاد در بازار داخلی؛ نرخ محصول صادراتی حوزه نورد و نرخ دلار
هر چقدر که نرخ دلار و نرخ صادراتی میلگرد نوسان پیدا کند؛ این نرخ تاثیر مستقیمی بر سمت و سوی نرخ داخلی فولاد خواهد گذاشت.
اگر دلار به رقم ۲۲ هزار تومان کاهش پیدا کند :
۵۱۰ × ۲۲،۰۰۰ ÷ ۱۰۰۰ ~= ۱۱،۲۲۰
اگر نرخ میلگرد صادراتی ایران افزایش اما نرخ دلار ثابت بماند :
۵۵۰ × ۲۴،۵۰۰ ÷ ۱۰۰۰ ~= ۱۳،۵۰۰
تلفیقی از این دو :
۵۵۰ × ۲۲،۰۰۰ ÷ ۱۰۰۰ ~= ۱۲،۱۰۰
و اینگونه است که این المانها در کنار مقاومت نرخ مواد اولیه مثل نرخ آهن اسفنجی یا نرخ قراضه آهن، شرایط تشخیص روند و چشم انداز پیش روی بازار را به مراتب پیچیده تر خواهد کرد که در کنار افزایش نرخ حقوق و دستمزد سالانه و افزایش هزینه ها باید گفت تا چه پیش آید ...