یکی از چالشهای مهم در صنعت ساختمان و عمران است. استفاده از مصالح با کیفیت پایین به طور مستقیم تاثیر منفی بر ایمنی، استحکام و عمر مفید ساختمانها دارد. در واقع مصالح با کیفیت پایین میتوانند باعث نقض استانداردها و مقررات ساختمانی شوند. تشخیص صحیح مصالح نیازمند همکاری بین مهندسان عمران، بازرسان مصالح، و نظارت دقیق بر فرآیند تولید و استفاده از مصالح است. از تکنیکهایی مانند آزمایشهای غیرمخرب، آزمایشهای آزمایشگاهی،و بررسی نحوه تولید استفاده میشود تا اطمینان حاصل شود که مصالح با استانداردهای معین سازگاری دارند. در حقیقت تضمین کیفیت مصالح از اهمیت ویژهای برخوردار است و تلاش برای ارتقاء استانداردها و نظارت به منظور پیشگیری از استفاده از مصالح با کیفیت پایین یکی از اهداف اساسی صنعت ساختمان و عمران است. میلگردها به تناسب استفادهها و استانداردهای مختلف با آنالیزهای متنوع تولید میشوند. در استاندارد و آنالیزهای قدیمی، میلگردها با عناوینی چون A1، A2، A3، و A4 شناخته میشدند، اما در زمانهی حاضر، با تغییرات در استانداردها، میلگردها با عناوین جدیدی چون میلگرد س 240 (میلگرد ساده)، میلگرد آج 340 (میلگرد آجدار مارپیچ)، میلگرد آج 400 (میلگرد آجدار جناقی)، و میلگرد آج 500 (میلگرد آجدار مرکب) شناخته میشوند. با این تغییرات، نامگذاری میلگردها در بازار به شکلی جدید تغییر یافته است، به عنوان مثال، میلگرد A2، معادل میلگرد آج 340 میشود و همینطور، میلگرد A3 با میلگرد آج 400 همارز است، در نتیجه درک از تفاوتها و تغییرات در استانداردها بسیار حائز اهمیت است. در حقیقت در زمانهی جدید، اصطلاحات قدیمی مثل A1 و A2 به ترتیب با میلگرد س 240 و میلگرد آج 340 جلوگیری نمیکنند. این تفاوت در نامگذاری نشاندهندهی تطابق با استانداردهای جدید و بهروز شده است. در ادامه استاندارد های میلگرد را بررسی می کنیم و سپس تفاوت دو مدل از پرکاربرد ترین آن ها چون میلگرد A2 و A3 را برای شما بازگو خواهیم کرد.
میلگرد ساده , نرم بدون آج (A1)
این میلگرد دارای تنش جاری حدود 2300 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع و تنش گسیختگی 3800 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع است. تغییر شکل نسبی پلاستیکی آن در لحظه گسیختگی نزدیک به 25 درصد است، که این ویژگیها آن را به عنوان یک میلگرد نرم در بازار تشخیص دادهاند. این میلگرد به صورت صاف و بدون آج موجود بوده و به عنوان محصولی داکتیل شناخته شده است. میلگرد ساده با مقاومت تسلیم حدود 240 نیوتون بر میلیمتر مربع و مقاومت کششی یا تنش گسیختگی حدود 360 نیوتون بر میلیمتر مربع را دارا است. این میلگرد به دلیل نرم بودن، مناسب برای استفاده در کارهای آهنگری، تغییر شکل و عملیات جوشکاری است. با وجود این که به عنوان یک میلگرد داکتیل شناخته شده، برای استفاده در سازههای بتنآرمه یا ساختمانهای مشابه بهصورت دورپیچ و بدون آج مناسب است، اما باید توجه داشت که استفاده از آن به عنوان میلگرد سازهای در تمامی انواع ساختمانها ممنوع است.
میلگرد آجدار , نیمه سخت با آج ساده (A2)
میلگرد آجدار نیمه سخت با آج ساده (A2) یکی از انواع میلگردهای آجدار است که در آن آجهای موجود بر روی سطح میلگرد به صورت ساده و بدون پیچیدگی زیاد طراحی شدهاند. این نوع میلگرد در مقایسه با میلگردهای دیگر مانند میلگردهای آجدار سخت (A3) از مقاومت کششی متوسطتری برخوردار است. میلگرد A2 یکی از رایجترین نوع میلگردهای آجدار است که در پروژههای ساختمانی کاربرد گستردهای دارد. این میلگردها معمولاً از فولاد کربنی با درصد کربن متوسط ساخته میشوند و نسبت به میلگردهای A3 از انعطافپذیری بیشتری برخوردار هستند. برخی از کاربردهای رایج این میلگرد عبارتند از:
- سازههای بتنی معمولی: میلگردهای A2 به دلیل انعطافپذیری و مقاومت کششی مناسب، در ساخت سازههای بتنی معمولی مانند ساختمانهای مسکونی، تجاری و اداری استفاده میشوند.
- دیوارهای حائل و فونداسیونها: در ساخت دیوارهای حائل و فونداسیونها که نیاز به مقاومت کششی و فشاری متوسط دارند، میلگرد A2 انتخاب مناسبی است.
- پلها و سازههای حمل و نقل: میلگرد A2 در سازههای پلها و دیگر سازههای حمل و نقل نیز کاربرد دارد، به ویژه در مواردی که نیاز به انعطافپذیری و مقاومت متوسط باشد.
- سازههای صنعتی: در برخی از سازههای صنعتی که فشار و کشش کمتری دارند، از میلگرد A2 برای تقویت بتن استفاده میشود.
مشخصات میلگرد a2
میلگرد A2 بهصورت آجدار است و با علامت مشخصه S340 شناخته میشود. در این میلگرد آجها بهطور یکنواخت و به شکلهای فنری، موازی، مارپیچ یا دوکی در طول سطح آن پخش شدهاند. این برجستگیها به بهبود پیوند آرماتور و بتن کمک میکنند. میلگرد A2 (نیمه سخت) به طور خاص دارای ویژگیهایی است که آن را برای کاربردهای مختلف مناسب میسازد:
مقاومت کششی متوسط: میلگرد A2 دارای مقاومت کششی متوسط است که آن را برای استفاده در سازههای معمولی مناسب میکند. این نوع میلگرد معمولاً در سازههایی که نیاز به انعطافپذیری و مقاومت کششی زیادی ندارند، استفاده میشود.
آجهای ساده: این نوع میلگرد دارای آجهای سادهای است که چسبندگی خوبی با بتن ایجاد میکنند و باعث افزایش استحکام سازه میشود.
انعطافپذیری بیشتر نسبت به A3: میلگردهای A2 نسبت به میلگردهای A3 دارای انعطافپذیری بیشتری هستند که میتواند در پروژههایی که نیاز به تغییر شکلهای خاص دارند، مفید باشد.
مقاومت در برابر خوردگی: میلگرد A2 به دلیل نوع ساختاری که دارد، نسبت به خوردگی مقاومت نسبی خوبی از خود نشان میدهد، اما در محیطهای خورنده به ویژه در مناطق ساحلی، استفاده از پوششهای محافظتی میتواند ضروری باشد.
مقاومت در برابر فشار و کشش: میلگرد A2 به دلیل ترکیب فولاد کربنی با درصد کربن متوسط، مقاومت خوبی در برابر نیروهای کششی و فشاری دارد، به طوری که میتواند بارهای سنگین را تحمل کند.
میلگرد آجدار , سخت با آج پیچیده (A3)
این نوع میلگرد با تنش جاری حدود 4000 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع و تنش گسیختگی حدود 6000 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع از نظر ویژگیهای مکانیکی برجسته است. تغییر شکل نسبی پلاستیکی آن در لحظه گسیختگی نزدیک به 14 درصد میباشد. این میلگرد به عنوان میلگرد خشک (ترد) شناخته شده و به صورت آجدار با آج جناقی بیشتر به کار میرود. این نوع میلگرد بیشترین استفاده را در حوزههای صنعت ساختمانی و عملیات سیویل دارد. با این که مناسبیت آهنگری و تغییر شکلهای فراوان با زوایای تند بر روی آن مناسب نیست، اما به علت ویژگیهای مکانیکی قوی، در کاربردهای صنعتی و ساختمانی به خوبی عمل میکند. از آنجا که این نوع میلگرد برای عملیات جوشکاری مناسب نیست، توجه به این نکته حائز اهمیت است.
میلگرد آجدار , سخت با آج پیچیده (A4)
این نوع میلگرد با تنش جاری حدود 5000 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع و تنش گسیختگی حدود 7000 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع از نظر ویژگیهای مکانیکی به دیگر نمونهها برتری دارد. میلگرد A4 سختی بسیار بیشتری دارد که به وجود کربن بیشتر در آن برمیگرددT با این حال، استفاده از این نوع میلگرد نسبت به موارد قبلی در ساخت سازهها کمتر است. این موضوع به علت محدودیتها و مشکلاتی که ممکن است در فرآیندهای مختلف ساخت و استفاده از این نوع میلگرد به وجود آید است. با گذشت زمان و پیشرفت فناوری، ممکن است شاهد افزایش استفاده از این نوع میلگرد در ساخت سازهها باشیم. احتمالا با توسعه روشهای تولید و استفاده از این میلگرد، مزایای آن در ساختمانها بهطور گستردهتری مورد توجه قرار خواهد گرفت.
نحوه تشخیص میلگرد نوع A2 از A3 و مقایسه آن ها
برای تشخیص میلگرد A2 از A3 میتوانید به موارد زیر توجه کنید:
-
نوع آج: میلگرد A2 دارای آج مارپیچ موازی است، در حالی که میلگرد A3 دارای آج جناقی به شکل ضربدر است. بررسی آج میلگرد میتواند یکی از نقاط تمایز باشد.
-
جنس و کیفیت: میلگرد A3 تردتر و شکنندهتر است، در حالی که A2 انعطافپذیرتر و مقاومتر به خمش است. با خم کردن میلگرد، اگر انعطافپذیری آن احساس شود، احتمالا A2 است.
-
نحوه تولید: میلگرد A2 به صورت مستقیم آج زنی می شود، اما میلگرد A3 پس از عملیات آج زنی وارد مرحله گوئیچنگ می شوند. عملیات خنک کاری یکی از مراحل مهم در تولید میلگرد است که می تواند تاثیر زیادی بر ویژگیهای نهایی آن داشته باشد. خنککاری میلگرد به دو شیوه مختلف پاشش آب و معرض مجاورت هوا انجام میشود.
-
علامت درج شده روی میلگرد: روی میلگرد A2 حرف J حک می شود و روی میلگرد های A3 حرف C درج می شوند.
-
کاربرد: میلگرد A2 برای عملیات ساختمانسازی سبک و ساخت انواع خاموت استفاده میشود، ولی از میلگرد A3 در آرماتوربندی ساختمان برای اتصال میلگرد طولی استفاده میشود.
تفاوت ظاهری میلگرد a2 و a3
تفاوت ظاهری میلگردهای A2 و A3 به طور عمده در ساختار آجهای آنها و میزان سختی فولاد هرکدام مربوط میشود. میلگردهای A2 و A3 هر دو از فولاد ساخته میشوند، اما تفاوتهای قابل توجهی در مشخصات ظاهری و فیزیکی دارند که باعث میشود آنها را از یکدیگر تشخیص دهیم.
یکی از مهمترین تفاوتهای ظاهری این میلگردها در نوع آجهای آنها است. میلگردهای A2 معمولاً دارای آجهای مارپیچی یا فنری هستند که به صورت برجسته و نرم طراحی شدهاند. این آجها به گونهای هستند که در هنگام نصب، چسبندگی خوبی را با بتن ایجاد میکنند. در عوض، میلگردهای A3 دارای آجهای سختتر و برجستهتر هستند که به شکل دندانههای خزدار یا جناغی روی سطح میلگرد قرار دارند. این آجها به دلیل سختی بالاتر مقاومت بیشتری در برابر کشش و نیروهای برشی دارند.
برای تشخیص میلگردهای A2 و A3 از یکدیگر معمولاً از کدها و علامتهای خاصی روی سطح میلگرد استفاده میشود. این کدها معمولاً شامل حروف یا شمارههایی مانند «A2» و «A3» هستند که نشاندهنده نوع فولاد و ویژگیهای میلگرد میباشند. میلگردهای A2 معمولاً با کد «A2» مشخص میشوند و انعطافپذیری بیشتری دارند، در حالی که میلگردهای A3 با کد «A3» شناخته میشوند و سختتر و مقاومتر هستند. همچنین برخی از کارخانهها ممکن است علامتهای اضافی مانند «CT» یا «CU» برای نشان دادن استانداردهای خاص خود استفاده کنند. این علامتها به راحتی شناسایی و کنترل کیفیت میلگردها را تسهیل میکنند.
کاربرد میلگرد a2 و a3
میلگردهای A2 و A3 به دلیل تفاوت در ترکیب شیمیایی و ویژگیهای مکانیکی، کاربردهای متفاوتی دارند. این تفاوتها موجب میشود هرکدام از این دو نوع میلگرد در سازههای خاصی مورد استفاده قرار گیرند.
میلگردهای A2 معمولاً از فولاد با ترکیب شیمیایی نرمتر و درصد کربن پایینتر ساخته میشوند. این ویژگیها سبب انعطافپذیری بالا و قابلیت خمکاری بهتر در مقاطع مختلف میشود. به همین دلیل، میلگردهای A2 برای کاربردهایی که نیاز به شکلدهی و خمکاری دارند، مناسب هستند. این میلگردها بیشتر در سازههای سبک و نیمهسنگین مانند دیوارهای برشی، ستونها، تیرها و تیرچهها به کار میروند. یکی از ویژگیهای مهم میلگرد A2 این است که به دلیل شکلپذیری بالا، در ساخت سازههای بتنی که نیاز به شکلدهی دقیق و خمکاری دارند، بسیار مناسب است. به علاوه، مقاومت کششی پایینتری نسبت به میلگردهای A3 دارد که این موضوع استفاده از آنها را در مناطقی با تغییرات دمایی زیاد محدود میکند.
میلگردهای A3 از فولاد با درصد کربن بالاتر و سختی بیشتری نسبت به میلگردهای A2 ساخته میشوند. این ترکیب باعث میشود میلگردهای A3 دارای مقاومت کششی بالا و سختی زیاد باشند که برای سازههای سنگین و مستحکم مناسب است. میلگردهای A3 در ساخت ستونها، تیرهای بتنی، دیوارهای برشی و آرماتوربندی سازههایی که نیاز به مقاومت بالا در برابر بارهای کششی و برشی دارند، کاربرد دارند. این میلگردها به دلیل شکنندگی بیشتر، برای جوشکاری، آهنگری و خمکاری با زاویههای شدید توصیه نمیشوند. به دلیل مقاومت بالاتر و پایداری در برابر تغییرات دما، میلگردهای A3 در پروژههای بتنی با نیاز به استحکام زیاد مانند ساخت پلها، برجها و سازههای مقاوم در برابر زلزله به کار میروند.
انواع میلگرد a1 a2 a3
میلگردها به سه نوع اصلی A1، A2 و A3 تقسیم میشوند که هرکدام با توجه به شکل، مقاومت و کاربرد نقش خاصی در پروژههای ساختمانی دارند. شناخت ویژگیهای این میلگردها به انتخاب مناسبترین نوع برای استفاده در بخشهای مختلف سازه کمک میکند.
میلگرد A1 که به عنوان میلگرد ساده نیز شناخته میشود، سطحی صاف و بدون آج دارد. به دلیل نداشتن برجستگی، این نوع میلگرد خاصیت چسبندگی کمتری با بتن دارد و معمولاً در بخشهایی که نیاز به مقاومت کششی بالا نیست، استفاده میشود. همچنین این میلگرد به دلیل قابلیت جوشکاری و شکلپذیری بالاتر، بیشتر در کارهای غیرباربر مانند ساخت شبکههای فولادی و مسلح کردن بتن برای کاهش ترکهای ناشی از تغییرات دمایی به کار میرود. این میلگردها معمولاً در سایزهای کوچکتر و با مقاومت کمتر تولید میشوند.
میلگرد A2 به عنوان میلگرد آجدار با مقاومت متوسط شناخته میشود و دارای آجهایی با شکل مارپیچی یا طولی روی سطح خود است. این آجها باعث میشوند که چسبندگی میلگرد A2 با بتن افزایش یابد و بنابراین مقاومت سازه در برابر نیروهای وارده بیشتر شود. این میلگردها نسبت به A1 مقاومت کششی بیشتری دارند و به دلیل شکلپذیری مناسب در بخشهایی از سازه مانند برخی از قسمتهای دیوارها و کفها به کار میروند که خمکاری و انعطافپذیری مورد نیاز است. میلگرد A2 برای استفاده در المانهای سازهای اصلی توصیه نمیشود و بیشتر در بخشهای نیمهباربر کاربرد دارد.
میلگرد A3 یکی از رایجترین و مقاومترین انواع میلگردها است که دارای آجهای جناغی (هشتیشکل) یا آجهای جناقی است. این شکل خاص از آج باعث میشود که میلگرد A3 چسبندگی بسیار خوبی با بتن ایجاد کند و برای تحمل نیروهای فشاری و کششی بالا مناسب باشد. به دلیل مقاومت بالا و سختی بیشتر، این میلگرد در بخشهای باربر اصلی سازه مانند ستونها و تیرها به کار میرود. با این حال میلگرد A3 به دلیل سختی بالاتر برای پروژههایی که نیاز به خمکاری زیاد دارند، مناسب نیست، زیرا خمکاری این میلگرد ممکن است باعث ایجاد ترک یا شکستگی در آن شود.
طرز تشخیص انواع میلگرد
تشخیص انواع میلگرد به دقت و دانش تخصصی نیاز دارد، اما میتوانید با توجه به ویژگیهای خاص هر نوع میلگرد، انواع مختلف آن را تشخیص دهید. در زیر چند نکته مهم جهت تشخیص انواع میلگرد آورده شده است:
آج میلگرد
- میلگردهای A1 (نرم) آج ندارند و به صورت صاف تولید میشوند.
- میلگردهای A2 دارای آج فنری هستند.
- میلگردهای A3 دارای آج ضربدری یا آج جناقی هستند.
رنگ میلگرد
- میلگردهای A1 و A2 معمولاً رنگ نقرهای یا سفید دارند.
- میلگردهای A3 پس از گوئیچنگ (خنک کاری) به رنگ سیاه تبدیل میشوند.
شکل میلگرد
- میلگردهای A1 صاف و بدون آج هستند.
- میلگردهای A2 دارای آج فنری هستند.
- میلگردهای A3 دارای آج ضربدری یا آج جناقی هستند.
ویژگیهای مکانیکی
- میلگردهای A1 نرمتر و انعطافپذیرتر هستند.
- میلگردهای A2 انعطافپذیرتر از A3 هستند، اما A3 مقاومت فیزیکی بیشتری دارند.
شکل ظاهری
- میلگردهای A1 و A2 به صورت مستقیم بدون عملیات گوئیچنگ عرضه میشوند.
- میلگردهای A3 پس از آج زنی به عنوان میلگرد سیاه و پس از گوئیچنگ به عنوان میلگرد سیاه خنثی عرضه میشوند.
توجه داشته باشید که برخی از اطلاعات ممکن است با توجه به شرایط تولید و محل تأمین متغیر باشد، بنابراین در صورت نیاز به اطلاعات دقیقتر، میتوانید با تولیدکننده یا تامینکننده میلگرد خود تماس بگیرید. فروشگاه شهرآهن عرضه کننده انواع میلگرد چون میلگرد با گرید های A2 و A3 است. برای خرید و اطلاع از قیمت روز انواع میلگرد می توانید با فروشگاه معتبر شهرآهن اعتماد کنید.